Gümrük Çalışanları, Sorunlarının Çözüme Kavuşturulmasını Bekliyor
Büro Memur-Sen’in Dünya Gümrük Günü nedeniyle yaptığı açıklaması şu şekilde:
Sendikalar, çalışanların hak ve menfaatlerini korumak amacıyla kurulmuş sivil toplum örgütleridir. Günümüzün karmaşık toplum yapısı içinde kişilerin seslerini ve düşüncelerini birey olarak topluma duyurması neredeyse imkansızdır. Ancak sivil toplum kuruluşları içerisinde yer alarak etkili bir şekilde sesimizi, düşüncelerimizi duyurabiliriz. İşte bunun için "Neden Sendika" sorusuna da cevap bulmuş oluyoruz.
Sendikamız Büro Memur-Sen, üyelerinden aldığı sivil gücünü, üyelerinin mağduriyetini ortadan kaldırmak, haksızlığa, hukuksuzluğa karşı mücadele etmek için kullanacağını taahhüt etmektedir. Büro Memur-Sen, laf üretmenin, kem söz üretmenin, sığ slogan üretmenin adresi değil, çözüm üretmenin, proje üretmenin, iş üretmenin, eser üretmenin adresidir.
Bilindiği gibi 26 Ocak tarihinde Dünya Gümrük Günü kutlanmaktadır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndaki kamu görevlilerimiz yaşadıkları olumsuzluklar nedeniyle Dünya Gümrük Günü’nü kutlayamamaktadır.
Gümrük çalışanlarının mali, özlük ve sosyal haklarında hak ettikleri bir düzenleme bu güne kadar yapılmadığı gibi, sürekli mevzuat değişikliği, gümrük çalışanlarına yöneltilen haksız ithamlar ve yer değişikliği endişesi çalışma motivasyonunu bozmaktadır.
Dünyanın kilit noktasındaki gümrüklerimiz, her türlü teknolojik imkanı hak etmektedir. Gümrük kapılarındaki teknolojik standardın artması, fiziksel koşulların üst seviyeye çıkarılması öncelikli olarak ülkemizin itibarını ve gelişmişliğinin bir ispatı olacaktır. Bu şekilde, Gümrüklerde çalışan personelinde çalışma motivasyonu artacaktır.
Sendikamız tarafından gündeme getirilen gümrük çalışanlarının haklı talepleri şunlardır;
* Başta Gürbulak, Kapıköy, Öncüpınar olmak üzere sınır kapılarında çalışan personelinin fazla çalışma ücretlerinin yeniden düzenlenerek artırılması gerekir. Ticaret İl Müdürlükleri personeline, Ankara Gümrük Saymanlık Müdürlüğü havuzuna aktarılan fazla çalışma ücretlerinden 5000 gösterge rakamı tutarı kadar mesai ücreti ödenmelidir.
* Gümrük ve Ticaret Bakanlığı personeline ödenen fazla mesai ücreti damga vergisi dışında herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamalıdır. Tüm kurumların maaşları ek ödemeleri ile birlikte hazineden karşılanmaktadır. Ek ödemeler gelir vergisi kesintisine tabi bir ücret olmadığından ödenen bu ek ödemeler hem gelir vergisi matrahına ilave olmamakta ve hem de bu ücretlerden gelir vergisi kesintisi yapılmamaktadır. Bu nedenle diğer kamu personelinin büyük bir çoğunluğu yıl içerisinde % 20 gelir vergisi dilimine dahi girmemekte veya son bir ayda girmektedir. Ancak Gümrük personelinin maaşları 666 Sayılı KHK ile mesai ödendiğinden Gümrük Personelinin maaşları ek ödeme ödenmeden çok düşük ödenmektedir. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü e-bordro kayıtlarında bu husus açıkça görülmektedir. Gümrük personeline ödenen maaşın 1.250.00 TL gibi çok düşündürücü ve Devletimizin açıkladığı en düşük devlet Memuru maaşının ne kadar altında olduğu açıkça görülecektir. Bu da personel üzerinde psikolojik yönden rahatsızlık vermektedir. Gümrük personeline ödenen fazla mesai ücretinin tamamı gelir vergisi matrahına ilave olması ve gelir vergisi kesintisi yapılması nedeniyle yıl içerisinde yüksek vergi dilimlerine girmektedir. Her yıl nisan ayında % 20 Eylül ayından itibaren de % 27 vergi dilimlerine girerek ödenen mesai ücretinin bir kısmı fazladan gelir vergisi olarak geri alınmaktadır. Bu uygulama gümrük çalışanlarını ağır vergi yükü altında ezmektedir. Farklı kurumda aylık 3.000 TL maaş alan ve haftalık 40 saat çalışan bir personel yıl içerisinde % 20 gelir vergisine girmezken, ayda 210-250 saat çalışma süresi olan hafta sonu tatili resmi tatil bayram demeden 24 saat çalışma esasına göre çalışan bir Gümrük Memuru aylık 2.600.00 TL maaş+mesai ödenmesine rağmen nisan ayında % 20 Eylül ayında % 27 vergi dilimine girmektedir. Bu durum personelimizi olumsuz etkilemektedir.
* Gümrük muhafaza personeline silah tazminatı ve yıpranma payı verilmelidir. 640 Sayılı KHK’nin 39. Maddesi kapsamında genel kolluk yetkisi ile gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzeninin sağlanması görevi bulunan ve 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunun 164. Maddesi ile adli kolluk görevi bulunan personel için 657 sayılı Kanunun 36. maddesinde yer alan hizmet sınıflarına “Gümrük Muhafaza Hizmetleri Sınıfı” eklenir. 640 sayılı KHK 39. Maddesinde unvanları belirtilen genel kolluk silah taşımaya yetkili personel bu sınıfa dahil edilmeli ve bu personele silah tazminatı olarak bilinen ancak TSK’de ek hizmet tazminatı EGM’ de Emniyet Hizmetleri Tazminatı olarak ödenen mali haklar Gümrük Muhafaza Hizmetleri tazminatı olarak ödenmelidir. Genel kolluk yetkisi ve adli kolluk görevi de dikkate alınarak fiili hizmet müddet zammı (yıpranma payı), iş güçlüğü ve riski zammı, ek özel hizmet tazminatı, şehit ve gazilik hakları gümrük muhafaza personeline uygulanmalıdır. 640 sayılı KHK’nın 39. maddesinde unvanı belirtilen personel Güvenlik Tazminatı almalıdır. Merkezde görev yapan muhafaza sınıfı personelin 666 sayılı KHK sonrası eşit işe eşit ücret kapsamından çıkarılarak, ek ödemelerin taşra ve merkez personeline eşit oranda verilmesi için gerekli düzenlemenin yapılması gereklidir.
* Gümrük ve Ticaret Bakanlığında görevli personele ödenen tayın bedeli katsayısı 2100'den 3000'e çıkarılarak, günün koşullarına uygun hale getirilmelidir.
*4458 Sayılı Gümrük Kanunu’na göre ödenmekte olan fazla mesai ücreti uygulamalarında alt limitlerden başlanılarak tüm unvanlara mesai puan artışı ile ilgili çalışma yapılmalıdır.
* Gümrük Müdürlükleri ile Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüklerinde görev yapan Gümrük Muhafaza Memurları, Gümrük Muayene Memurları, Gümrük Memurları ile bunların amirlerine ve ayrıca TASİŞ satış memurları, ambar memurları ile amirlerine Mali Sorumluluk, İş güçlüğü, İş Riski Zamları ile Denetim Tazminatı verilmelidir.
* TASİŞ Genel Müdürlüğünde çalışan personel maaşını döner sermayeden değil hazineden almalıdır. TASİŞ Genel Müdürlüğünde görev yapan Koruma ve Güvenlik personelinin sağlık sebepleri ile koruma ve güvenlik vasfını yitirmesi halinde yardımcı hizmetli olarak değil memur olarak atanmaları sağlanmalıdır.
* Başbakanlığın Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler 2010/26 sayılı Genelge hükümlerinde, katılımcı ve demokratik yönetim anlayışının gerçekleştirilmesi ve şeffaflığın sağlanması açısından kamu personelini ilgilendiren hususlarda Bakanlık Personelini ilgilendiren her türlü mevzuat çalışmaları öncesinde yetkili sendikanın görüşü alınmalıdır.
* Yer Değiştirme Yönetmeliği değişikliği ile ilgili Sendikamızın, diğer sendikaların ve Bakanlık Personelinin görüşü alınarak gerekli değişikliklerin yapılmalıdır. Bu minvalde Sendikamızca geçmişte yapılmış olan 3 Bölgeli Rotasyon sistemi önerimiz geçerli olup 657 sayılı Kanununun 72. maddesine uygun bir şekilde ekonomik ve sosyal gelişme endeksi kriterleri de dikkate alınarak sınıflandırılmalıdır. Bölge sürelerinin belirlenmesinde emeklilik yaşı ve çalışma süresi dikkate alınmalıdır. Bakanlığımız yer değiştirme yönetmeliğinde en çok şikâyet edilen hususlardan biri olan Kapıdan, kapıya tayinlerin yapılması engellenmelidir. Bu şikayetin önüne geçilmesi sınır kapılarının aynı bölge içerisine alınmasıyla mümkündür.
* Bakanlığımız A Grubu unvanlarına belli oranda (en az % 30) kurum içerisinden personel alımı yapılmalıdır. Gerekli şartları taşıdığı, bu unvanlarda görevini layıkıyla yapabilecek yeterli personel bulunduğu halde bu unvanlara kurum içinden atama yapılmamaktadır. Bu konuda gerekli mevzuat düzenlemeleri derhal yapılmalıdır. Bu durumun personelin moral ve motivasyonunu artıracağı, işe olan bağlılıklarını üst seviyeye çıkaracağı aşikârdır. (Örnek; Maliye Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumunda bu tür düzenlemeler yapılmıştır.)
*Merkez birimlerinde geçici görevli olarak çalışan personele yolluk ve harcırah ödenmelidir. Son birkaç yıl içerisinde taşrada görevli personel, Bakanlığımız Merkez Birimlerinde geçici olarak görevlendirilmektedir. 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında ödeme yapılması yasal bir zorunluluk olması ve bu konuda Maliye Bakanlığının görüşü bulunmasına rağmen ilgili personelin yolluk ve harcırahları ödenemediğinden Personel mağdur edilmektedir. Maliye Bakanlığının görüşü doğrultusunda ilgili personele görev yolluğu ve harcırahının ödenmesi gerekmektedir. (Harcırah hakkında Maliye Bakanlığının 9/8/2007 tarihli ve 1940-15407 sayılı görüşü bulunmaktadır.)
* Yardımcı hizmetler sınıfında görev yapan (hizmetli, bekçi, aşçı, dağıtıcı, teknisyen Yard. vb. unvanlı) personel ile GİH sınıfında görev yapan (şoför ve Koruma ve güvenlik görevlisi) unvanlı personelin memur ve denk unvanlara atanabilmesi için gerekli düzenleme yapılmalıdır. (En az iki yıllık yükseköğrenim mezunu olmak” şartının lise ve dengi okul mezunu olması şeklinde değiştirilmesi).
* Yer değiştirmeye tabii olmayan ve karşılıklı yer değiştirmek isteyen personele Becayiş hakkı verilmelidir. 657 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinde " Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler." hükmü çerçevesinde" becayiş hakkının verilmesi gerekmektedir.
* Taşra teşkilatında vardiya sistemi ile görev yapan personelin uluslararası çalışma örgütü normları ve ulusal mevzuata uygun bir şekilde çalıştırılması sağlanmalıdır.
* Gümrük kapılarında görevli personelin can güvenliği sağlanmalıdır.
* Başta muayene ve muhafaza memurları olmak üzere; belirlenecek kriterlere göre Gümrük ve Ticaret Bakanlığı personeline kurum içinden Gümrük Uzmanlığına geçiş imkânı ile Bilgi İşlem Dairesinde çalışan personelinde Bilişim Uzmanı olarak atanmalarının önü açılmalıdır.
* X-Ray araç ve konteyner tarama sistemlerinde görevli gümrük personelinin sağlığı ve yaşam kalitesi ile moral ve motivasyonlarının korunması, kurumlar arasında uygulama birliğinin sağlanmasını teminen, anılan personelin haftada 35 saatten fazla çalıştırılmaması, yılda en az bir kez tıbbi muayenelerinin yaptırılması ve tıbbi muayene bedelinin kurumca karşılanması için gerekenler yapılmalıdır.
* Ankara’nın Polatlı, Çubuk, Elmadağ gibi ilçelerinde ikamet eden personelin servis ihtiyacı karşılanmalıdır. Servis hizmetinden faydalanamayan personele de bedeli ödenmelidir.
*Ek ödeme, mükellef mesaisi gibi tüm ücretlerin emekliliğe sayılmalıdır.
*Kılık ve kıyafet Yönetmeliği kapsamında dağıtılan üniformaların mevsime ve bedene uygunluğunun sağlanması hususlarında biran önce tedbirler alınmalıdır.
* Merkez ve bölge müdürlüklerinde kreş açılmalıdır. 16 Ağustos 2013’de yürürlüğe giren yönetmelik uyarınca 150 ve daha fazla kadın çalışanı bulunan resmi ve özel kurumlarında çocuk bakım yurdu/evi kurması zorunluluğu getirildi. Ayrıca emzirme odasının da bulunması gerekmektedir.
*Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca açılacak çocuk bakım yurdu/evi hakkında yönetmelik kapsamında gerekli çalışmaların Bakanlık Ana Hizmet ya da Ek Hizmet Binası ile Bölge Müdürlüklerinde gerekli şartları taşıyan Hizmet binalarında düzenlemeler yapılmalıdır.
* Sendika Yöneticilerinin, Temsilcilerin Bakanlığın Yer Değiştirme Yönetmeliği kapsamı dışında tutulmalıdır. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun İkinci bölümü, (Güvenceler) 18. Maddesinde “Kamu işvereni, işyeri sendika temsilcisi, sendika işyeri temsilcisi, sendika il ve ilçe temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini sebebini açık ve kesin şekilde belirtmedikçe değiştiremez” hükmü çerçevesinde Bakanlık Yer Değiştirme Yönetmeliğinde değişiklik yapılarak Sendika Temsilcilerinin kapsam dışına alınması veya ilgili sendikanın görüşü alınmak koşuluyla atamaları yapılmalıdır.
Bu sorunlar çözüme kavuşturulmalı, talepler karşılanmalıdır.
Büro Memur Sen olarak, 26 Ocak Dünya Gümrük Günü’nde, Gümrük çalışanlarının kazanılmış haklarının iade edilmesi temennisi ile tüm gümrük çalışanlarının Gümrük Günü’nü kutluyoruz.